Wiesz, że łyżwiarstwo jest jednym z najstarszych sportów świata? Jego początki sięgają tysięcy lat przed naszą erą. Ludzie potrafią poruszać się po lodzie już od dawien dawna – na początku ludzie w Europie Północnej jeździli na prymitywnych łyżwach z kości zwierzęcych. Przybliżmy pokrótce historię tego niezwykłego sportu o wieloletniej tradycji.
Łyżwiarstwo figurowe – efektowny sport zimowy
Zdolność przemieszczania się po lodzie i łyżwy z kości
Umiejętność tę nabyto prawdopodobnie w epoce brązu, gdyż z tego czasu pochodzą pierwsze łyżwy. Wykonano je z kości zwierząt i rzemieni. W muzeum w Bazylei znajdują się takie łyżwy sprzed około 4000 lat p.n.e. Znaleziono je na terenie dzisiejszej Szwajcarii, ale służyły do jak najszybszego przemieszczania się z miejsca na miejsce – nie do rekreacji czy sportu.
Nie były wtedy akcesorium sportowym, lecz służyły jako środek transportu po jeziorach i rzekach, które były dostatecznie zamarznięte. W Polsce takie łyżwy znaleziono w osadzie Biskupin – para z VI w. p.n.e. znajduje się w zbiorach Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Łyży zrobiły zawrotną karierę od transportu po rekreację.
Pierwsze łyżwy o stalowych ostrzach
To Holandia nazywana jest prekursorem i kolebką łyżwiarstwa. W XIV wieku Holendrzy wykonali pierwsze łyżwy o ostrzach stalowych na drewnianej podstawie. Z kolei pod koniec XVI w. były one już powszechnie produkowane. Cały czas służyły do przemieszczania się po jeziorach i zbiornikach wodnych, które pełniły rolę traktów komunikacyjnych.
Łyżwiarstwo jako forma rozrywki i aktywności sportowej
W tym czasie pierwszy raz zaczyna mówić się też o łyżwiarstwie jako sporcie czy rozrywce. W XVIII wieku jazda na łyżwach była już traktowana jako zabawa, nie tylko wśród najmłodszych. Tę formę spędzania czasu upodobali sobie także władcy angielscy czy też Napoleon I i III.
Początki łyżwiarstwa figurowego
Prekursor łyżwiarstwa figurowego
Za prekursora łyżwiarstwa figurowego uznaje się baletmistrza ze stanów Zjednocznych – Jacksona Hainesa. W 1864 r. zaprezentował on artystyczny styl jazdy do muzyki. W ten sposób znane i lubiane tańce towarzyskie przeniesiono na lód. Haines jeździł na łyżwach, które sam zaprojektował. Konkurencja ta zyskiwała na popularności, łączyła sport z tańcem i szybko przyciągała widzów. W latach 60 i 70 mocno spopularyzował łyżwiarstwo figurowe w Europie – dyscyplina błyskawicznie zdobyła dużą popularność. Pierwsze sztuczne lodowisko zbudowano koło Londynu w 1876 roku.
Łyżwiarstwo figurowe oficjalnie jako sport
W 1892 roku powstał Międzynarodowy Związek Łyżwiarski. Łyżwiarstwo figurowe uznano oficjalnie za sport pod koniec XIX wieku. W 1891 r. miały miejsce pierwsze w historii mistrzostwa Europy, a w 1896 r. mistrzostwa świata. Nowa dyscyplina szybko zyskiwała zarówno widzów, jak i uznanie – coraz więcej osób chciało ją też uprawiać.
XX wiek – złota era łyżwiarstwa figurowego
XX wiek to czas jej dynamicznego rozwoju. Popularni byli wtedy tacy łyżwiarze jak Urlich Salchow, Axel Paulsen czy Werner Rittberger. Elementy programów i układów były rozbudowywane, wciąż pojawiały się nowe figury, a sportowcy czy ten tancerze prześcigali się w talencie i umiejętnościach. Nie można też nie powiedzieć o Sonji Henie, która wprowadziła do choreografii elementy klasycznego baletu.
Łyżwiarstwo jako dyscyplina na Igrzyskach Olimpijskich
W 1908 roku łyżwiarstwo pojawiło się też na Igrzyskach Olimpijskich (sezon letni). Wtedy zorganizowano też mistrzostwa Europy w Warszawie. Pierwsze zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w 1924 roku. Niezwykłe połączenie sportu i sztuki przyciągało coraz większą widownię, a sportowcy cały czas doskonalili technikę jazdy.
Jazda figurowa w Polsce
W Polsce mistrzostwa krajowe organizowane są od 1922 roku – w konkurencji solistów oraz par sportowych. Po kilku latach, w 1930 roku, dodano nową kategorię i poszerzono je o jazdę indywidualną kobiet, a w 1956 r. – o kategorię par tanecznych. Z polskich sportowców sukcesy międzynarodowe odnosili między innymi Zofia Bilorówna i Tadeusz Kowalski – zdobyli m.in. brązowy medal na mistrzostwach Europy w Pradze w 1934 roku.
W 1957 roku Polski Związek Łyżwiarski stał się zalążkiem dla Polskiego Związku Łyżwiarstwa Figurowego oraz Polskiego Związku Łyżwiarstwa Szybkiego. Dodajmy, że liderami w łyżwiarstwie figurowym są Stany Zjednoczone. Rosja i Austria to ich największa konkurencja.
Lena.k
Zdjęcie autorstwa Tima Miroshnichenko z Pexels